Adoptie 1804-1940

REGELGEVING ADOPTIE IN BELGIE
1804-1940

De adoptie in België werd mogelijk gemaakt bij de invoering van de Code Civil in 1804, Titel VIII, artikels 343 tot 352. De voornaamste bepalingen geven wij hieronder weer.
Deze regels golden tot de wijzigingen ingevoerd werden door de nieuwe wet van 22 maart 1940 (nieuwe artikelen 343 tot 360 BW).

Wie kon adopteren ?

  • Mannen en vrouwen
  • Ouder dan 50 jaar
  • Zonder kinderen of wettige afstammelingen op het ogenblik van de adoptie
  • Minstens 15 jaar ouder dan de geadopteerde
  • Mits toestemming van de echtgenoot of echtgenote, indien gehuwd
  • Twee echtgenoten kunnen hetzelfde kind adopteren ; dit is de enige situatie waarin twee personen hetzelfde kind kunnen adopteren
  • De adoptant moet zes jaar ononderbroken gezorgd hebben voor de geadopteerde tijdens diens minderjarigheid
  • De adoptant moet een goede reputatie hebben

Deze algemene voorwaarden vervallen indien de adoptant het leven heeft gered van de geadopteerde en daarbij zijn eigen leven in gevaar bracht. In deze gevallen volstaat het dat de adoptant meerderjarig is en ouder dan de geadopteerde.

Wie kon geadopteerd worden ?

  • Elke meerderjarige  die over zijn burgerrechten beschikt
  • Mits toestemming van zijn natuurlijke vader en moeder of van de overlevende ouder indien hij nog geen volle 25 jaar oud is ; indien hij ouder is dan 25 jaar, moet hij hen om raad hebben gevraagd
  • Minstens 15 jaar jonger dan de adoptant
  • Niet eerder door iemand anders zijn geadopteerd

Hoe verliep de procedure ?

  • De vrederechter van de woonplaats van de adoptant stelt de akte op
  • Beide partijen zijn daarbij aanwezig en geven hun toestemming, wat door de vrederechter wordt geakteerd
  • De akte wordt gehomologeerd door de Rechtbank van eerste aanleg en door het Hof van Beroep
  • De adoptie wordt ingeschreven binnen de drie maanden na de homologatie in de registers van de Burgerlijke Stand. Als deze inschrijving niet binnen deze termijn gebeurt, is er geen adoptie.

Wat waren de gevolgen ?

  • De geadopteerde voegt de naam van de adoptant toe aan zijn eigen naam
  • Er ontstaat onderhoudsplicht tussen adoptant en geadopteerde
  • Ook huwelijksbeletsels
  • De geadopteerde blijft echter deel uitmaken van zijn eigen natuurlijke familie en behoudt er al zijn rechten
  • De geadopteerde wordt ook geen lid van de familie van de adoptant ; de adoptie bevestigt enkel de band tussen de twee personen, de adoptant en de geadopteerde.

Bronnen en literatuur :

  • F. LAURENT, Cours élémentaire de Droit Civil, Tome Premier, Bruylant-Christophe & Comp., Bruxelles, 1878.
  • KATRIEN NIJS, ‘De aanneming van een kind en de dienstwillige voogdij’. Adoptie in België van 1803 tot 1951. Scriptie Universiteit Gent, 2001-2002. Zie ethesis.

Eerste versie 7 nov 2003
Laatste aanpassing :